เคล็ดลับชีวิตที่ยืนยาวและเป็นสุข
ชีวิตของคนเรานั้นสั้นนักมีอายุขัยโดยเฉลี่ยราว 60 -65 ปีเมื่อพิจารณาดูจะรู้สึกว่าวันเวลาที่ผ่านไปมันช่างรวดเร็วเหมือนติดปีกบิน 60 ปี สำหรับชีวิตหนึ่ง ๆ จึงไม่นับว่าเป็นชีวิตที่ยืนยาวบุคคลที่จะเรียกได้ว่ามีอายุยืนนั้น ควรจะมีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป
มีคนบางชาติที่มีอายุยืนยาวเกินกว่า 100 ปี เป็นจำนวนมากเช่น ญี่ปุ่น รัสเซีย อินเดีย เป็นต้น ซึ่งจะสังเกตว่าคนพวกนี้จะอาศัยอยู่ตามธรรมชาติ ในป่าเขา และเป็นพวกมังสวิรัติ มักรับประทานอาหารที่มีกากและเยื่อมาก จำพวกพืช ถั่ว ผลไม้
ที่ว่า " เคล็ดลับของชีวิตที่ยืนยาว " นั้น ความจริงก็เป็นเรื่องที่เรา ๆ ท่าน ๆ รู้ ๆ กันอยู่แล้วนั้นเอง แต่บางครั้งอาจเผลอไผลลืมเลือนกันไป เพราะธุรกิจหน้าที่การงานมันรัดตัว เราลองมาทบทวนความรู้เดิมกันดีกว่า เคล็ดลับชีวิตที่ยืนยาวหรือสูตรชลอความแก่ 6 อ. มีดังนี้
1. อารมณ์
อารมณ์ การมีอารมณ์ดี แจ่มใส ร่าเริง เบิกบานอยู่เป็นนิตย์สะท้อนถึงจิตใจที่เป็นสุข การสร้างจิตใจให้เป็นสุขสามารถกระทำได้หลายวิธี ด้วยการมองโลกในแง่ดี มีอารมณ์ขัน ทำความดี เช่น การทำบุญ ทำทาน การบริจาคทรัพย์สร้างสาธารณะกุศล หรือ มูลนิธิต่าง ๆ ที่ช่วยเหลือสังคมสิ่งเหล่านี้เป็นหนทางนำไปสู่ความปีติสุข
จิตใจจึงเป็นสิ่งสำคัญ จิตที่มีสมรรถภาพสูง มีสมาธิ มีความสุขมาก จะต้องเป็นจิตที่ได้รับการบริหารฝึกมาอย่างดีแล้ว
คนเรานั้นถ้ามีสุขภาพจิตดี สุขภาพร่างกายก็จะดีไปด้วยแล้วเราจะไม่แก่เร็ว แต่ในทางตรงกันข้าม ถ้าหากมีแต่ความเครียด โกรธง่าย เครียดง่าย วิตกกังวล ก็จะทำให้แก่เร็ว ดังนั้นถ้าเราสามารถควบคุมอารมณ์ได้ จิตก็จะสงบและเป็นสุข
ใจและกายนั้นมีความสัมพันธ์ต่อกัน ดังคำกลอนที่ว่า
จิตสบายกายเป็นสุข
จิตเป็นทุกข์กายอ่อนเปลี้ย
จิตสลายกายก็เพลีย
จิตละเหี่ยกายมลาย
2. อนามัยของร่างกาย
ต้องหมั่นรักษาร่างกายให้แข็งแรงสมบูรณ์ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ขับถ่ายให้เป็นเวลาไม่ควรให้ท้องผูก รับประทานผัก ผลไม้ และดื่มน้ำมาก ๆ เป็นประจำน้ำมีประโยชน์ มากเพราะเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงร่างกายให้ชุ่มชื่น และช่วยระบบขับถ่ายในลำไส้ให้ไหลเวียนได้ดีกว่าที่ควร การฝึกให้ร่างกายได้รับน้ำมาก ๆ ตอนเช้าหรือก่อนนอนเป็นการประเทืองสุขภาพได้ดีทีเดียว
3. การออกกำลัง
หรือบริหารร่างกาย สามารถทำได้ง่าย ๆ เช่น การวิ่งหรือการเดินออกกำลังกาย กระโดดเชือก ว่ายน้ำ เป็นต้น การได้ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หรืออย่างน้อย 4 วันต่อ 1 สัปดาห์ จะทำให้สมรรถภาพทางกายด้านต่าง ๆ สูงขึ้นทำงานได้มากขึ้น ความเหนื่อยมีน้อยแรงกล้ามเนื้อมีมากขึ้นมีความอดทนมากขึ้น ป้องกันโรคที่เกิดจากความเสื่อม เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบโรคความดันโลหิตสูง โรคข้อเสื่อมต่าง ๆ การออกกำลังจึงถือได้ว่าเป็นการชลอความชรา ทำให้ยืดอายุให้ยืนยาวออกไปได้
นอกจากนี้ การออกกำลังมีผลโดยตรงต่อจิตใจในการลดความเคร่งเครียด การออกกำลังเป็นประจำอาจช่วยแก้ไขสภาพผิดปกติทางจิตใจบางอย่างได้ด้วย
4. อาหาร
อาหาร รับประทานอาหารดีมีประโยชน์ให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นอาหารราคาแพง และควรควบคุมน้ำหนักให้สมส่วน
การรับประทานอาหารบางชนิดมากเกินไปก็อาจมีผลเสียเช่นกัน เช่น อาหารหวานมันจะทำให้เพิ่มไขมันในเส้นเลือด ความดันโลหิตสูงขึ้น
5. อากาศ
อากาศ การอยู่ในที่มีอากาศบริสุทธิ์ ถ่ายเทได้สะดวกยิ่งสภาพบรรยากาศที่ร่มรื่นด้วยธรรมชาติของต้นไม้ใบหญ้า จะทำให้ร่างกายสดชื่น กระปรี้กระเปร่ามีชวิตชีวา จึงควรพยายามหลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดกับมลภาวะที่เป็นพิษ เพราะมีแต่จะทำลายร่างกายให้ทรุดโทรม
6. อุณหภูมิ
อุณภูมิ ควรระแวดระวังให้ร่างกายอบอุ่นอยู่เสมอ ถ้าร้อนจัด หนาวจัด จะทำให้ป่วยง่าย
วิธี 6 อ. ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นเคล็ดลับที่ไม่ลับแต่ทว่าที่ผ่าน ๆ มาเราอาจจะทำเพื่อคนอื่น เพื่อลูก เพื่อสามีที่เรารัก ห่วงใยกังวลว่าลูกจะทานอาหารไม่อิ่มบ้าง นอนไม่อิ่มบ้างจิปาถะ ต่อไปนี้คงต้องหันมาเอาใจใส่ตัวเองด้วย
มีการศึกษาของนักวิทยาศาสตร์ คือ ดร. เย็นใจ เลาหวณิชแห่งสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีแห่งประเทศไทย ซึ่งสนับสนุนและยืนยันถึงปัจจัยที่ส่งเสริมให้บุคคลมีอายุยืนอย่างน่าเชื่อถือได้รายงานไว้ในหนังสือวิทยาศาสตร์ประจำเดือนกันยายน - ตุลาคม 2533 ว่าวิทยาศาสตร์พิสูจน์กฎแห่งกรรมในร่างกายคนได้ คือการทำความดีความชั่ว จะมีผลต่อร่างกายโดยตรง และเห็นผลได้ในปัจจุบันเช่น ผู้ที่ชอบช่วยเหลือผู่อื่นจะมีอายุยืน ผู้ละเว้นจากการเบียดเบียนสัตว์ด้วยการบริโภคอาหารพืช จะปลอดภัยจากโรคร้ายต่าง ๆ เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน และมะเร็งผู้ที่เจริญสมาธิภาวนาเป็นประจำมีภูมิคุ้มกันโรคสูง สุขภาพดี แก่ช้า
ผู้ที่อยู่โดดเดี่ยวไม่ชอบคบหาสมาคมกับใครจะมีอายุสั้นและผู้ที่มีอารมณ์หงุดหงิดง่ายเคร่งเครียดเป็นประจำ มองคนในแง่ร้าย คิดร้ายต่อผู้อื่นจะมีภูมิคุ้มกันโรคต่ำ สุขภาพไม่ดี จะมีอายุสั้น
ส่วนสารที่ทำให้คนอายุยืนคือ สารเอนเดอร์ฟิน สารนี้จะหลั่งออกมาจากท่อใต้สมองสู่กระแสเลือด จะมีผลทำให้ร่างกายสดชื่น สบาย คลายเครียด จะเกิดขึ้นเมื่อมีการออกกำลังกาย ทำสมาธิ
คนที่มีความปีติยินดีที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่น มีจิตใจอิ่มเอิบในกุศลความดีที่สร้างสมไว้มีความชื่นชมยินดีในความดีของผู้อื่น ตลอดจนรู้จักทำจิตให้สงบเป็นสมาธิอยู่เป็นนิตย์และขยันออกกำลังกาย ร่างกายของผู้นั้นจะให้รางวัลเจ้าของด้วยการทำให้เกิดความสบาย คลายความเครียด ตลอดจนเพิ่มภูมิคุ้มกันโรคให้แก่ร่างกาย เป็นผลให้สุภาพดี อายุยืน ไม่แก่เร็วได้
หนทางที่จะนำเราไปสู่ชีวิตที่ยืนยาวและมีความสุข ไม่ใช่สิ่งลำบากยากเย็น ถ้าหากคุณจะมอบสิ่งที่ดีให้แก่ชีวิต ให้คุณภาพแก่ชีวิตในทางนามธรรม มิใช่สวยงามอย่างรูปธรรม คืออร่ามเหลืองเป็นตู้ทองเคลื่อนที่ ถึงจะไม่รวยก็มีชีวิตยืนยาวและมีความสุขได้
บทความของ อุษา จารุสวัสดิ์ จากหนังสือรายการกระจายเสียง วิทยุศึกษา เดือน เมษายน 2534 หน้า 16 - 20
